Συγγραφέας: | |
Εκδότης: | |
Θέμα: | Παρωδία |
Έτος: | 1997 |
Τόπος Έκδοσης: | Αθήνα |
Πρόκειται για τη συγκριτική ανάγνωση δύο κειμένων που έχουν καταγραφεί στην ιστορία της υστερομεσαιωνικής και της νεοελληνικής λογοτεχνίας ως αντιπροσωπευτικές παρωδίες εκκλησιαστικών κειμένων και συχνά αναφέρονται μαζί: τον ανώνυμο και λαϊκότερο, μάλλον υστεροβυζαντινής προέλευσης Σπανό ή Ακολουθία του Σπανού και τον πολύ μεταγενέστερο Κανόνα … του Καισάριου Δαπόντε. Στόχος της μελέτης μου είναι να καταδειχτεί η διαφορετική λειτουργία ενός παρεξηγημένου από την ελληνική κριτική όρου, της παρωδίας. Εξετάζοντας τη ρητορική των δύο κειμένων, μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι ο Σπανός είναι μια λοιδορία με μορφή παρωδίας, η οποία προκειμένου να εντείνει την οξύτητα του εμπαιγμού βεβηλώνει τα θεία, χρησιμοποιώντας την εγκυρότητα του εκκλησιαστικού λόγου για να δημιουργήσει αντίθεση μορφής και περιεχομένου.
Αντίθετα, ο Κανών … του Δαπόντε αποτελεί μια παιγνιώδη παρωδία, όπου η μορφή συμπλέει με το περιεχόμενο, φυσικά ενδυναμώνοντάς το, εφόσον η παρωδία έχει την εξουσία να παραβιάζει και να υπερβαίνει, ενδυναμώνοντας συγχρόνως αυτό που υπερβαίνει.