Διάλεξη Δέσποινα Ιωσήφ: Αἱ ἐπιβοήσεις τοῦ πλήθους ἐν τοῖς σταδίοις καὶ τοῖς θεάτροις

By Καζαντζίδης Γιώργος

Διεθνές Συνέδριο προς τιμήν του Καθηγητή Μενέλαου Χριστόπουλου

Έναρξη Εκδήλωσης:

03/12/2021 6:00

Λήξη Εκδήλωσης:

Χώρος Διεξαγωγής:

[* Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 3 Δεκεμβρίου, 18:00-19:00, υβριδικά –στην αίθουσα συνεδριάσεων του Τμήματος Φιλολογίας και μέσω zoom: https://upatras-gr.zoom.us/j/98712895854?pwd=MUJtZ21lNHhvZkx0RUMrSUZCb09Ndz09 / Password: 285699.  Για περισσότερες πληροφορίες, στείλτε ένα μήνυμα στο: gkazantzidis@upatras.gr]

Περίληψη:

Aνάμεσα στο πλήθος στην αρένα της Ταγάστης στο δεύτερο μισό του τέταρτου μεταχριστιανικού αιώνα, βρίσκεται και παρακολουθεί τις μονομαχίες ο Αλύπιος, ένας νεαρός άνδρας από μια τοπική αριστοκρατική οικογένεια, με ισχυρές ηθικές αξίες, ο οποίος δεν σκόπευε να παρακολουθήσει τις παραστάσεις αλλά σύρθηκε με τη βία στην αρένα από τους φίλους του. Ο Αλύπιος στην αρχή της παράστασης αντιστεκόταν σθεναρά και κρατούσε τα μάτια του ερμητικά κλειστά, μέχρι που οι κραυγές του πλήθους τον ανάγκασαν να ανοίξει τα μάτια του, και αυτό άλλαξε ριζικά τη νοοτροπία και τις συνήθειές του. Ο Αλύπιος διεγέρθηκε και εκστασιάστηκε τόσο πολύ από αυτό που άκουσε και από αυτό που είδε στην αρένα, ώστε ξεκίνησε, ανεξέλεγκτα πλέον, να φωνάζει και ο ίδιος συνθήματα.

Η ζωή των πόλεων της Μεσογείου των ύστερων ρωμαϊκών χρόνων διατηρούσε ακόμη τον έντονα εξωστρεφή χαρακτήρα της, και το πλήθος εμφανίζεται στις διαθέσιμες πηγές να διέθετε άπλετο ελεύθερο χρόνο που περνούσε σε δημόσιους υπαίθριους και ημιυπαίθριους χώρους προκειμένου να ενημερωθεί και να εκφράσει άποψη για τις τρέχουσες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις, να παρακολουθήσει θεάματα, εκφωνήσεις λόγων και προφορικές αναγνώσεις λογοτεχνικών έργων, τελέσεις ιάσεων και θαυμάτων, και, όπως θα δούμε, να εμπλακεί ενεργά στις συλλήψεις, στις ανακρίσεις, στις φυλακίσεις και στις εκτελέσεις καταδίκων. Ο δημόσιος λόγος των ρωμαϊκών λαϊκών στρωμάτων και συγκεκριμένα τα προφορικά συνθήματα του ρωμαϊκού πλήθους δεν έχουν τραβήξει ακόμη τη δέουσα προσοχή των ιστορικών, παρότι αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της δημόσιας ζωής στις πόλεις της ελληνορωμαϊκής Μεσογείου και το κυριότερο συλλογικό μέσο έκφρασης των λαϊκών στρωμάτων απέναντι στην εξουσία.

Λέξεις κλειδιά: Ρωμαϊκό πλήθος, ρωμαϊκές πόλεις, βία και θεάματα, προφορικά συνθήματα, πρωτοχριστιανικά μαρτυρολόγια ως πηγή για την καθημερινή ζωή της εποχής, ανακρίσεις και εκτελέσεις καταδίκων στη ρωμαϊκή εποχή.

 

H Δ. Ιωσήφ είναι ιστορικός της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και εκπόνησε το διδακτορικό της στην Αρχαία Ιστορία στο UCL, και το μεταδιδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Έχει διδάξει στο UCL, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Είναι ιδρυτικό μέλος και μέλος συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Post Augustum. Στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται: η βία και το σώμα στην αρχαιότητα, Γαληνός και ιατρική στην αρχαιότητα, ρωμαϊκές φυλακές, βιβλία και διάβασμα στην αρχαιότητα, επικράτηση του χριστιανισμού, πρώιμος ασκητισμός και μοναχισμός, παραδοξογραφία.
Βιβλία:

H αυλή των θαυμάτων. Ευφάνταστες και παράδοξες ιστορίες από την ελληνική αρχαιότητα. Φλέγων, Πράγματα Θαυμάσια και Ανώνυμος, Το Μαρτύριο του Πέτρου, με την Μαρώ Τριανταφύλλου, σειρά: Διάλογοι με την Αρχαιότητα, διευθυντής σειράς: Δημήτρης Ι. Κυρτάτας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Αθήνα, 2022, (υπό έκδοση)

Έγκλειστοι στις ρωμαϊκές φυλακές ή Αναμένοντας τον καλό και τον κακό δικαστή. Λιβάνιος. Λόγος 45 και Λόγος 22, σειρά: Διάλογοι με την Αρχαιότητα, διευθυντής σειράς: Δημήτρης Ι. Κυρτάτας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Αθήνα, 2020, (64 σσ.).

Early Christian Attitudes to War, Violence and Military Service, Gorgias Press, 2013, Piscataway, New Jersey, USA, (385 σσ.), βασισμένο στη διδακτορική διατριβή.

Η επιληψία στην αρχαιότητα, Ελληνική Εθνική Εταιρεία κατά της Επιληψίας, Αθήνα, 2013, (46 σσ.).

Απόκρυφες Πράξεις Παύλου και Θέκλας, με την Μαρώ Τριανταφύλλου, σειρά: Ύστερη Αρχαιότητα, υπεύθυνη σειράς: Πολύμνια Αθανασιάδη, Κατάρτι, Αθήνα, 2008, (158 σσ.). Αριθμός συγγράμματος στον Εύδοξο 18364.