«Η διεθνοποίησις της Φαντασίας»

Περίληψη

Έχει η φαντασία πατρίδα; Πώς τη δημιουργεί; Με κέντρο το διττό αυτό ερώτημα οι μελέτες του τόμου παρακολουθούν διαφορετικούς τρόπους μεταφοράς πολιτισμικού υλικού από την αμερικανική και τις ευρωπαϊκές λογοτεχνίες στην ελληνική και συζητούν τους όρους διαπλοκής του γηγενούς με το ξένο σε έναν αιώνα ο οποίος σφραγίστηκε από αιτήματα ανάπτυξης της «εθνικής φιλολογίας».
Θέμα της πρώτης μελέτης είναι η ποιητική διαχείριση του συμβόλου του Κανάρη από τον Victor Hugo και οι συσχετισμοί, έκδηλοι ή υπόγειοι, της ελληνικής μούσας του 19ου αιώνα με τους στίχους του. Αντιστίξεις και αντιστάσεις απέναντι στις δημιουργικές παρεμβάσεις του Γάλλου ρομαντικού, που είδε τον επαναστάτη πυρπολητή ως κομμάτι ενός οριενταλιστικού κόσμου, υποδεικνύουν τις εξαρτήσεις της ελληνικής ποιητικής φαντασίας από έναν ιδεολογικοποιημένο ορίζοντα προσδοκιών. Το ζήτημα της ιδιοποίησης του ξένου τίθεται ξανά, από άλλη σκοπιά, στη δεύτερη μελέτη του τόμου, στην οποία διερευνώνται οι καταβολές του ποιητικού κομψοτεχνήματος του Α. Ρ. Ραγκαβή «Ο Γοργός Ιέραξ» και αναδεικνύεται η μεταποιητική δεξιοτεχνία του δημιουργού του. Στην τρίτη μελέτη εξετάζεται η κατεξοχήν προβεβλημένη μορφή πολιτισμικής επαφής -η μεταφραστική δραστηριότητα-, μέσα από το παράδειγμα του Νικόλαου Γ. Πολίτη. Η διερεύνηση της ενασχόλησης του Πολίτη με τη μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων δείχνει πως ο περίφημος λαογράφος με τις μεταφραστικές του επιλογές απέβλεπε στην τεχνοτροπική αρτίωση και τη θεματική διεύρυνση της σύγχρονής του πεζογραφίας.  Η έκδοση συνοδεύεται από παραρτήματα κειμένων του 19ου αιώνα.

Περιεχόμενα
Εισαγωγή || Α’. Διαδρομές ενός ηρωικού συμβόλου: Ο Κανάρης του Victor Hugo και η ελληνική ποίηση του 19ου αιώνα || Β’. ‘Ενας ρομαντικός ερυθρόδερμος, ή η ραγκαβική ανάπλαση μιας ινδιάνικης παράδοσης || Γ’. Η μεταφραστική μέριμνα ενός εθνικού λαογράφου: Ο Νικόλαος Πολίτης και η ξένη λογοτεχνία || Παραρτήματα: 1. Α. Ρ. Ραγκαβή, “Ο Γοργός Ιέραξ” || 2. William Hepworth Dixon, New America (απόσπασμα) || 3. William Hepworth Dixon, “Η Νέα Αμερική” (απόσπασμα) || 4. Επιστολές Carl Seelig, Νικόλαου Γ. Πολίτη, Γρηγόριου Ξενόπουλου, Κωνσταντίνου Χατζόπουλου || Επιλογή βιβλιογραφίας || Ευρετήριο ονομάτων και εννοιών

Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής  [2011]

Κριτικές – Παρουσιάσεις

• Μαγδαληνή Τσεβρενή, Γέφυρες επικοινωνίας με αλλότριες εθνικές φιλολογίες του 19ου αιώνα, “Η Καθημερινή”/ “Τέχνες και Γράμματα”, 26.2.2012.
• Νίκος Μαυρέλος, Η ελληνική ως προς την ξένη λογοτεχνία, “Η Αυγή”, 17.4.2011.

Δείτε τις κριτικές και στο biblionet.gr: http://www.biblionet.gr/book/155023/Γκότση,_Γεωργία/Η_διεθνοποίησις_της_φαντασίας.